Beyt kelimesinin anlamı ''ev'' demektir. ''بيت Beyt insanın gece barınağıdır, çünkü بت Bete gece kalmak anlamına gelir. [Ragıb İsfahani-Müfredat, B-y-t]
Kabe kelimesi ise Maide 95.ayette الْكَعْبَةِ El ka'beti olarak, Maide 97. ayette الْكَعْبَةَ El ka'bete olarak geçer ve ''dört köşeli ev'' anlamına gelir. Abdest ayeti olan maide 6.ayette الْكَعْبَينِ El ka'beyni olarak geçer ve ''topuklarınızı'' anlamına gelir. Kabe'nin ''beytul haram: kutsal ev'' olduğu ayette şöyle geçer:
جَعَلَ اللّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ ''Cealallahul ka'betel beytel harame: Allah kâbe'yi kutsal ev kıldı'' [Maide suresi 97] Haram kelimesi: ''Allah'ın yasakladığı şey, mukaddes/kutsal'' gibi anlamlara gelir. Maide 97. ayette kâbe'nin kutsal olduğunu bildirir.
Kâbe yeryüzündeki ilk mabed olma özelliğine sahiptir. ''Şüphesiz ki insanlar için yapılan ilk ev elbette bekke'de. Mübarek ve alemler için hidayettir.'' [Ali İmran 96] Bekke, kabe'nin bulunduğu yerin ismidir. Mekke ise diğer bölgeleri de kapsayan şehrin adıdır.
İbrahim aleyhisselam kabe'nin güvenli bir yer olması için dua etmiş, müminlerin orada yaşamasını istemiştir. ''İbrahim demişti ki: ''Rabbim! Bu beldeyi emin kıl ve halkını ürünlerle rızıklandır, onlardan Allah'a ve ahiret gününe iman eden kişileri. (Allah) Dedi: ''Kim kafirse onu biraz faydalandırırım. Sonra onu ateş azabına mahkum ederim. Ne kötü bir akıbet.'' [Bakara suresi 126]
Daha sonra Nuh tufanı ile yeri kaybolan Kabe'nin yerini bulup temellerini yükseltmiştir: ''İbrahim ve (oğlu) ismail beyt'in temellerini yükselttiği zaman ''Rabbimiz! Kabul buyur bizden. Şüphesiz sen işitensin bilensin.'' [Bakara 127]
Kabe yeniden inşa edilince İbrahim aleyhisselam şöyle dua etmiştir: ''Rabbimiz! Bizi sana teslim olanlardan kıl ve soyumuzdan sana teslim olan bir ümmet. Ve bize ibadet usullerini göster. Tövbemizi kabul buyur, şüphe yok ki sen tövbeleri kabul edensin merhamet sahibisin.'' [Bakara 128] diyerek kâbe'de yapılacak ibadet şeklini öğrenmeyi istemiştir. Bu ibadetlerin neler olduğu ise Hac Suresinde; tavaf etmek, kıyamda durmak, ruku ve secde etmek, kurban kesmek olarak bildirilmiştir.
''İbrahim'e Beyt'in mekanını gösterdiğimiz zaman ''bana hiçbir şeyi şirk koşma ve evimi temiz tut; tavaf edenler ve ayakta duranlar ve ruku edenler ve secde edenler için. İnsanlar arasında haccı ilan et ki yaya olarak veya yorgun binekler üzerinde her derin vadiyi aşarak sana gelsinler. Menfaatlerine şahit olsunlar ve rızık olarak verdiğimiz şeyden dört ayaklı güdülen hayvanlar üzerine malum günlerde Allah'ın ismini ansınlar, Böylece ondan yeyin ve doyurun muhtaç fakiri.'' [Hac Suresi 26-28]
Sonuç: Kabe, Adem aleyhisselam'ın yaptığı ve zamanla duvarları yıkılınca İbrahim aleyhisselam'ın temellerini yükselttiği kutsal mekandır. Allah'ın evi olan kabe, her derin vadiyi aşarak gidilmesi emredilen ibadet merkezidir. İmkanı olan her müslüman, ömründe bir kere gidip hacı olmalıdır.
Orada makamı ibrahim'in açık ayetleri vardır. Kim ona girerse güvende olur. Onun yoluna güç yetiren kişilerin beyti haccetmesi, Allah’ın insanlar üzerindeki hakkıdır. Ve kim kafir olursa kuşkusuz Allah alemlere muhtaç değildir. [Ali İmran 97]
Beyt nedir - Bumudin/31.10.2018
