11 ayın sultanı Ramazan ayının gelmesiyle birlikte müslümanlar oruç tutmaya hazırlanıyor. Bir ay süren maneviyat iklimi içinde sabah olmadan önce sahurda oruca niyet etmek, akşam güneş batınca iftarda oruç açmak, fakirlerin mutfak masrafına katkıda bulunmak, Allah'a yaklaşma vesilesi olarak ömrümüz boyunca değerlendirebileceğimiz bir fırsat olarak karşımıza çıkıyor. Peki bu fırsatı layıkıyla değerlendirebilmek için nasıl oruç tutmalıyız? Oruç nasıl tutulur?
Oruç nedir?
Oruç, ramazan ayı boyunca Allah rızası için yemek, içmek, cinsellik ve kötü sözden gündüz vakti uzak durmaktır. Kuranda siyam ile ifade edilen oruç ibadeti bluğ çağını geçmiş gençlere ve vücudu sağlıklı olan her müslümana farz kılınmıştır.Orucun faydaları nelerdir?
Ramazan ayında bir aylık oruç ibadeti hem vücuda detoks hem nefs terbiyesidir. Nefsimizin isteklerini dizginleyerek kontrolü elimize alırız ve olgunlaşırız. Sadece açlık, susuzluk, cinsellik gibi bedensel ihtiyaçlara değil, öfke ve kötü söz gibi davranışlara da gem vurarak kişisel gelişim sağlarız. İbadetlere ağırlık vererek manevi derecemizi yükseltiriz. Bir ayın sonunda ruhsal olarak gelişmiş tertemiz bir insan oluruz. Dinimiz İslam’ın her emri insanların faydasınadır.Kimler oruç tutmaz?
Sadece hastalık veya yolculuk durumunda bahane geçerli olur (2:184), hasta ve yolcu olanlar ramazan ayından sonra tutamadığı günleri telafi ederler yani kaza orucu tutarlar. Kaza orucu da tutamayanlar bir fakirin bir aylık mutfak masrafını karşılayabilirler. Yani ramazan ayında oruç tutmak müslümanım diyen herkese farz kılınmıştır ve tutamayanlar için fidye olarak parasal yardım kolaylığı getirilmiştir. Hem yardımla geçinecek kadar fakir, hem oruç tutamayacak kadar yaşlı olanlar için ise yapacak birşey yoktur, onların durumu Allaha kalmıştır. Ancak sağlıklı bir müslüman için kaçış yoktur, keyfi olarak oruç tutmamak dinden çıkmak gibidir.Oruç tutmak için sahurda niyet edilir, iftara kadar aç, susuz, cinsellikten uzak, sakin bir ruh hali ile işine gücüne bakılır. Oruç ibadeti 12 ayda 1 aydır ve içerisinde kutsal bir gün kadir gecesini de barındırır. Böylesine önemli bir ayda hem geçmiş ümmetler, hem ümmeti muhammed oruç tutmakla mükellef kılınmıştır. Yani Hz. Adem, Nuh, İbrahim, Musa, İsa gibi büyük peygamberler de kendi ümmetine oruç tutmayı öğretmişlerdir. Son nebi Muhammed aleyhisselam ile bu ibadet devam etmiştir.
Ey iman edenler! Oruç sizden öncekilere yazıldığı gibi size de yazıldı, umulur ki takvalı olursunuz. (Bakara 183)
Orucu Bozan Haller Nelerdir?
Müslümanlar olarak oruca niyet ettikten sonra gün içinde karşılaştığımız olaylar orucun sıhhati hakkında kafamızı kurcalıyor ve filanca davranış orucu bozar mı diye merak ediyoruz. Bu merakımızı giderecek bilgileri öğrenmenin tek yolu da dinin kaynağına bakıp temel konuları öğrenmektir. Yani Kuranı Kerimde Allahu Teala bizlere neler buyurmuş, peygamberimiz ümmetine hangi ayetleri okuyarak din öğretmiş ona bakmak.Kuranı kerime baktığımızda orucu bozan hallerde 3 şey karşımıza çıkar. 1) Yemek 2) İçmek 3) cinsel davranışlar. (2:187) Bu üçü bize orucu bozan haller konusunda temel bilgiyi verir. Gelelim günlük hayatta karşılaştığımız orucu bozan haller sorularına.
Kan vermek orucu bozar mı?
İnsanlık hali olarak hastanede tahlil için kan vermek veya bir insana ihtiyaç için kan vermek gerekli olabiliyor. Burada oruçlu isek "kan vermek orucu bozar mı" sorusu aklımıza geliyor. Kan vermek vücuttan çıkan birşey olduğu için orucu bozmaz. ancak kan verdikten sonra baş dönmesi yaşanabilir ve su içmek gerekebilir. Eğer kan verdikten sonra herhangi bir sıkıntı yaşamazsanız oruca devam edebilirsiniz, ancak bayılacak gibi olup meyve suyu içerseniz, o günü daha sonra telafi etmeniz gerekir. Bir günlük kaza orucunu ramazan ayından sonra tutmalısınız.Kusmak orucu bozar mı?
Üşütmek veya toplu taşımada midenin sarsılmasıyla kusma durumu yaşanabilir ve "kusmak orucu bozar mı" sorusu akla gelebilir. Kusmak da vucuttan çıkan birşey olduğu için orucu bozmaz.Diş fırçalamak orucu bozar mı?
Dişlerimiz yemek yerken öğütme işleminin ilk aşaması olan çiğnemeyi sağlayan, aynı zamanda insanlarla iletişim halindeyken her zaman temiz görünmesini istediğimiz, kişisel temizlik intibası veren önemli bir parçamızdır. Eğer sahurda diş fırçalamayı unuttuysak sabah olunca aklımıza "diş fırçalamak orucu bozar mı" sorusu gelecektir. Dikkatli bir şekilde diş fırçalamak ve macunu yutmamak şartıyla oruçken diş fırçalanabilir.Öpüşmek orucu bozar mı?
Eşler gün içinde yüzünü okşamayı, öpüşmeyi, elini tutmayı birbirlerine sevgi göstergesi olarak kullanmaktadır ancak bu davranışlar sahurdan iftara kadar yasak olmaktadır. Cinsel davranışların her türlüsü ramazan ayında gündüz vaktinde haram olur. Ramazan ayı aynı zamanda nefis terbiyesi ayıdır, hem yemek, hem su, hem de cinsellik oruç tutan bir müslümana gündüz vaktinde haram olmaktadır. Yani öpüşmek orucu bozmaktadır ve başka gün kaza orucu tutarak telafi etmek gerekir.Rüyalanmak orucu bozar mı?
Rüyalanmak gençlerde görülen ve vücudun cinsel ihtiyacını rüya yoluyla giderdiği bir durumdur. Uyur vaziyetteyken insan bilinci kapalı olduğu için rüyalanmak orucu bozmamaktadır. Uyanıkken herhangi bir cinsel tatmin yoluna gitmek ise orucu bozmaktadır. Yani "rüyalanmak orucu bozar mı" sorusunun cevabı hayır bozmaz iken "masturbasyon orucu bozar mı" sorusunun cevabı evet bozar olmaktadır.Banyo yapmak orucu bozar mı?
Banyo yapmak gerek rüyalanma sebebebiyle, gerek masturbasyon veya cinsel ilişki sonrasında, gerekse gün içindeki koşturmada ter kokma sebebiyle yapılması gereken temizlik alışkanlıklarından birisidir. Müslümanlar cünüp olduktan sonra hemen gusul abdesti alırlar. Ayrıca ter kokusuyla çevresindeki insanları rahatsız etmemek için her zaman güzel kokmalıdırlar. Bu sebepleaklımıza "banyo yapmak orucu bozar mı" sorusu gelebilir. Oruçluyken banyo yapmak, su yutulmaması şartıyla mümkündür yani duş almak orucu bozmaz.Havuza girmek veya denize girmek de aynı şekilde su yutulmaması şartıyla mümkündür ancak su yutma tehlikesi olacağı için oruçken havuz veya denize girilmesi tavsiye edilmez.
Göz damlası orucu bozar mı?
Gözlerimiz bir kamera merceği gibi çalışan, aldığı görüntüleri beyne ileterek 3 boyutlu bir dünya görmemizi sağlayan, tuzlu göz yaşı ile mikropları öldüren, kuruluk olduğu zaman kızarma ve mikrop kapma yaşanan önemli organlarımızdan birisidir. Telefon ve bilgisayar ekranı gibi elektronik ekranlar başta olmak üzere göz kuruluğuna sebep olan etkenler vardır. Ayrıca göz ameliyatı olup damla kullanmak zorunda olanlar da vardır. Bu durumlar "göz damlası orucu bozar mı" sorusunu akıllara getirir. Göze damla damlatmak bir ihtiyaçtır ve göz yüzeyini temizlemektedir. Vücuda giren bir sıvı yoktur. Bu sebeple göz damlası orucu bozmaz. Benzer şekilde burun spreyi de orucu bozmaz.Krem sürmek orucu bozar mı?
Kremler vücudumuzun dış yüzeyi olan deri kısmını nemlendiren, çatlak ve kuruluk gibi oluşumları engellemeye yardımcı olan kozmetik ürünlerindne birisidir. El ve yüz kısımlarına daha fazla kullanılan kremler, deri yüzeyinden deri altına pekgeçemezler, bu sebeple oruca engel değildirler.Tükürük yutmak orucu bozar mı?
Tükürük tıpkı göz yaşı gibi ağzın nemli kalmasını sağlayan vücudun ürettiği bir salgıdır. Ağız vücudun iç kısmının başlangıcıdır. Bu sebeple tükürük yutmak orucu bozmaz.Küfür etmek orucu bozar mı?
İnsanlar konuşarak ve beden diliyle anlaşan bir canlı türüdür. İnsanı hayvandan ayıran özelliklerden birisi de yazı ile ve boğazdan çıkan seslerin ağızda şekillenmesiyle konuşabilme özelliğidir. Konuşmak insanın düzgün iletişim kurabilmesi için, düşüncelerini karşı tarafa iletebilmesi için, beyin ve ağzın koordineli olarak çalışmasıyla meydana gelen önemli bir özelliğimizdir, ilahi bir lutuftur.İnsana yazmayı ve konuşmayı öğreten, güzel söz ile dua etmeyi öğreten, insanlarla güzel konuşmamız gerektiğini bildiren yüce yaratıcımız olan Allahtır. Peygamberimiz de "ya hayırlı konuş ya sus" diyerek güzel konuşmanın önemini çevresindeki insanlara öğretmiştir. Bu sebeple sakin kalmak, öfkeyi rafa kaldırmak, güzelce konuşmak müslüman özelliğidir.
Küfürlü konuşmak ise insanın sıkıntılı olduğu zamanda yaptığı veya ağız alışkanlığı olması sebebiyle sürekli kullandığı bir uygunsuzluk halidir. Toplum içinde küfürlü konuşmak ayıptır, terbiyesizliktir. Arkadaşların kendi arasındaki küfürlü sohbetleri de uygunsuzdur.
Gelelim "küfür etmek orucu bozar mı" sorusuna. Küfürlü konuşmak orucu zedeleyen ve sevabını azaltan bir durumdur. Orucu bozmasa bile pozitif enerjimizi bozar. Hem insan şeytanları, hem de cin şeytanları kötü ve küfürlü konuşmamızı ve maneviyat enerjimizi düşürmek isterler.
Sigara orucu bozar mı?
Sigara içmek tütün bitkisinin dumanını ve bağımlılık yapması için eklenen katkı maddelerini içine çekmek olduğu için orucu bozmaktadır. Yanan bir odunun dumanını koklamak orucu bozmaz iken, bir sigara yapıp zevkle içmek orucu bozmaktadır. Çünkü arada haz alma farkı vardır. Oruçken hazlara bir süre ara verilir, gündüz vakti haram olan hazlar gece vakti helal olmaktadır.Sakız çiğnemek orucu bozar mı?
Sakız çiğnemek bazen içindeki aromadan haz almak için bazen de diş temizlemek için kullanılan, çiğnedikçe yumuşayan ve tükürük salgısını artıran bir maddedir. Sakız çiğnemek de sigara içmek gibi orucu bozmaktadır. bu sebeple iftardan sonra çiğnenmelidir.Adet olmak orucu bozar mı?
Kadınlar aylık olarak rahim temizliği için adet / hayız olurlar. Bu durum ergenlikte başlar ve yaşlanıncaya kadar devam eder. Oruçluyken hayız olmak da orucum bozuldu mu sorusuna sebep olabilir ancak endişeye mahal yoktur. Çünkü vücuttan kan çıkması orucu bozmaz. Ayrıca hayızlıyken oruç tutulabilir. Bu konuda Hz. Aişe'den rivayet edilen bir sözde: "Biz hayızlıyken oruç tutardık ama namaz kılmazdık" denmiştir.Orucu bozan haller nelerdir yazımızın sonuna geldik. Allah müslümanların ibadetlerini kabul buyursun, cennetini hak eden ve cemalini görmeye layık olan kullarından eylesin. Amin.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz?