iyinin ve kötünün savaşı (Temsili) |
Soru: İyi cinlere melek, kötü cinlere şeytan mı deniyor? Bazıları ''İblis önceden melekti'' diyor. Bu işin doğrusu nedir? Kuran'da melek ve şeytan kavramları nasıl geçiyor? Aydınlatırsanız sevinirim.
Cevap: Melek ve şeytan birbirinden apayrı canlılardır. Melekler Allah'ın emrinden çıkmayan, sürekli Allah'ı yücelten (Bakara/30), insanların amellerini kayıt eden (İntifar/10-12), vahiy getiren(Necm/5-11), kanatlı (Fatır/1) canlılardır.
Şeytan ise kötülüğü tercih eden insan ve cinlere verilen isimdir. Cin şeytanlar metafizik boyutta yaşayan, iblisin emrindeki canlılardır. İnsan şeytanlar ise munafık ve müşriklerdir. Hakkı batıla tercih edenlerdir. İns ve cin şeytanların varlığı Kuran'da şöyle haber verilmiştir.
Nas suresi: De ki: “Cinlerden ve insanlardan; insanların kalplerine vesvese veren sinsi vesvesecinin şerrinden, insanların Rabbine, insanların sahibine, insanların İlah’ına sığınırım.”
İnsan ve cin şeytanlar peygamberlere de musallat olmuştur: Enam suresi 112: Böylece tüm nebilere ins ve cin şeytanları düşman kıldık. Onlardan bazısı bazılarını aldatarak zuhruf/gösterişli sözler vahyederler. Eğer rabbin dileseydi bunu yapamazlardı. Öyleyse onları ve iftiraları terk et.
Yani; şeytan kötü insanlar ve kötü cinlerdir. İns ve cin şeytanlar İblis'e hizmet ederler. Melek ise insan ve cinlerden farklı olarak nefs sahibi değildir. Yani yeyip içmezler, cinsiyetleri yoktur, imtihana tabi değiller, Allah'ın emrinden çıkamazlar.
Cinler tıpkı insanlar gibi ayrı bir türdür. İnsanlar çamurdan, Cinler ateşten yaratılmıştır.
Rahman suresi 14: O insanı ateşte pişirilmiş gibi kuru, ses veren balçıktan yarattı. 15: Cinleri de yalın ateşten yarattı.''
Hicr suresi 27: Ve cinleri daha önce semûm’un ateşinden (çöl sıcağında görülen yerin buharlaşması sıcağından) yarattık.''
İddia: İblis önceden melekti, Adem için secde etmeyince şeytan oldu, Allah ''meleklere adem için secde edin'' diyor. İblis melek değilse orada ne işi vardı?
Cevap: İblis'in Adem'e secde etmeme sebebi onun insanlar gibi nefs sahibi olmasıdır. Yani Allah'ın emirlerine isterse uyar isterse uymaz. Kendi iradesiyle karar verebilir. Adem'e secde emrinde de kibirlenerek Allah'ın emrini kabul etmedi ve kafir oldu.(Bakara/34) Melekler ise kâfir olmaz. İblis'in cin olduğu ayette haber verilmiştir.
Kehf Suresi 50: Ve demiştik meleklere: Adem için secde edin. Böylece secde ettiler, iblis hariç. O cinlerdendi, böylece fıska düştü rabbinin emrinden. Halen onu ve zurriyetini benden başka veliler mi ediniyorsunuz? Onlar size düşmandır, zalimler için ne kötü bedel.
Meleklere: "Adem için secde edin.'' emri çoğunluk meleklerden oluştuğu içindir. Örneğin bir altın gününde toplanan 99 kadın olsa aralarında 1 tane erkek olsa onlara hitap ederken ''sevgili hanımlar'' denir. Çoğunluk kadın olduğu için aradaki erkeğe özel olarak hitap edilmez. Meleklere adem için secde edin emri de bunun aynısıdır, iblis'in meleklerin arasında olduğunu bildirir. Yani, iblis hiç bir zaman melek olmadı. Melek olmak veya cin olmak, tıpkı insan olmak gibi doğuştan gelen bir özelliktir. Melek, cin ve insan, bunların her biri ayrı canlı türleridir. Melek ve cin'in farklı türden canlılar olduğuna dair ayet şudur.
''O gün onların tümünü toplayacak ve meleklere ''Bunlar mıydı size tapanlar?'' diyecek. (Melekler) Derler: Sen subhansın! Sensin bizim velimiz onlar değil. Hayır, onlar cinlere taptılar, onların çoğu onlara (cinlerin ilah olduğuna) iman ediyorlardı.'' (Sebe suresi 40,41) .
Kuran'da insanların topraktan, cinlerin ateşten yaratıldığı yazar lakin meleklerin ham maddesi yazmaz. Bunu da Kuranla uyumlu bir rivayetten öğreniyoruz: “Melekler nurdan yaratıldı. Cinler ise öz ateşten yaratıldı. Âdem de size anlatılan şeyden yaratıldı” (Müslim, “Zühd”, 60)
Ayrıca; Şeytan nedir başlıklı yazımızı, Kuran'da melekler başlıklı yazımızı, Kuranda cinler başlıklı yazımızı da okuyup daha geniş bilgi edinebilirsiniz.