Abdest nasıl alınır? Ayet ve hadisle abdest tarifi

Abdest almak islam dininde ibadet etmeden önce yapılması gereken hazırlıktır. Bu ibadetler; namaz kılmak, dua etmek, tespihat yapmak, kâbeyi tavaf etmek olarak sayılabilir. Peygamberimiz ve sahabiler Allah'a ibadet etmeden önce abdest almışlardır. Bu konudaki ayetlere ve hadislere değinerek nasıl abdest alınır sorusuna cevap vereceğiz.

Ne zaman abdest alınmalıdır?

Hem Kurana göre hem de hadise göre salâta kalkınca yani namaz, dua, istiğfar, tespihat gibi Allah'a yönelişlerde abdest almamız istenmiştir. Rivayete göre peygamberimiz “namaza kalktığım zaman abdest almakla emrolundum.” demiştir. Peygamberimizin abdestsiz yere basmadığı iddiaları doğru değildir. Hadis şöyledir: "Resulullah (sav) bir gün heladan çıkmıştı. Hemen kendisine bir yemek takdim edildi. (yedikten sonra sahabeler) "Size abdest suyu getirmeyelim mi?" dediler. Onlara: "Namaza kalkınca abdest almakla emrolundum!" cevabını verdi. (Müslim, Hayz 118, (374); Ebu Davud, Et'ime 11, (3760); Tirmizi, Et'ime 40, (1848); Nesai, Taharet 101)

Kurana göre abdest nasıl alınır?

Abdest almak için öncelikle temiz su bulmak gerekir sonra "niyet ettim abdest almaya" diyerek niyet edilir. Abdest nasıl alınır sorusunun cevabını Kurana bakarak bulabiliriz. Kuranda abdest tarifi şöyledir: Yüzü yıkamak, kolları yıkamak, başa ve ayaklara mesh etmek. Bu dört maddeyi uygulayınca badestin farzını yerine getirmiş oluruz ve ibadet edebiliriz. Ayet şöyledir;

Ey iman edenler! Namaza kalktığınız zaman yıkayın; yüzlerinizi, dirseklere kadar ellerinizi, mesh edin başlarınızı ve topuklara kadar ayaklarınızı. Eğer cünüp olduysanız derhal temizlenin. Eğer hasta olduysanız veya yolculuk yapıyorsanız veya sizden birisi tuvaletten geldiyse veya kadınlara dokunduysanız ve su bulamadıysanız o zaman temiz olan toprakla teyemmüm edin. Böylece ondan ellerinize ve yüzlerinize mesh edin. Allah size bir zorluk kılmak istemez. Ve lakin sizi temizlemeyi ve üzerinizdeki nimetini tamamlamayı diler. Umulur ki şükredersiniz. [5/Maide Suresi 6]

Sünnete göre abdest nasıl alınır?

Peygamberimiz de kendisine inen maide 6.ayete göre abdest almıştır. Buna ilaveten sabah kalkınca ağzını burnunu da yıkamıştır, öğlen ve ikindi vaktinde serinlemek için ensesini ve kulaklarını da yıkamıştır. Bunlara da sünnete göre abest almak denmiştir. Sünnete göre abdest almak isteyenler her ikisini de yapabilir çünkü peygamberimiz ikisini de yapmıştır. Bazen Kuranda yazdığı gibi vücut azalarını yıkayıp namaza durmuş bazen de ilaveler yaparak sudan faydalanmıştır.

Peygamberimiz nasıl abdest aldı diye abdest hadislerine baktığımız zaman nebinin hem Kurana göre abdest aldığını hem de ilaveler yaptığını görebiliriz. Bu ilaveler onu kişisel tercihi olmuş, abdestin farzı olmamıştır çünkü dinde farzları Allah teala belirler. Hadislere göre abdest tarifine bakalım;

"Resulullah abdest aldı; yüzünü üç kere, kollarını ikişer kere yıkadı, başını ve ayaklarını ikişer kere mesh etti." [Tirmizi - Taharet 36] Bu hadis peygamberimizin Kurana göre abdest aldığını söylemektedir.

Mesh etmek nedir?

Mesh etmek; bir yeri sıvazlamak, okşamak demektir. Elinizle başınızı ısladığınız zaman başa mesh etmiş olursunuz. Elinizle ayakların üzerini ısladığınız zaman ayaklara mesh etmiş olursunuz. Başka nesneleri sıvazlamak da mesh etmektir, örneğin bir kedinin başını okşayınca kediyi mesh etmiş olursunuz. Yada bir atın yüzünü okşayınca atı mesh etmiş olursunuz. Atı mesh etmenin Kurandaki karşılığı Hz. süleyman peygamberdir. Süleyman aleyhisselam atları çok sevdiği için her gün yanlarına gider ve elini atların boyunlarına ve butlarına sürüp severdi. (38:33 ayeti) Çorap üzerine mesh etmek yada başörtü üzerine mesh etmek abdesti tamamlamaz çünkü su deriye temas etmelidir. Su yoksa toprağa dokunup yüze sürülür ve deriye temas eder. Suyla abdest almanın amacı deriyi ıslatmaktır.

Abdesti bozan haller nelerdir?

Abdesti iki şey bozar; birincisi tuvalete gitmek yani dışkı sidik ve gaz çıkarmak, ikincisi karşı cinse şehvetle dokunmak. Bu ikisi dışında abdesti bozan haller Kuranda zikredilmemiştir çünkü ihtiyacımız olan bu kadardır. Örneğin kan abdesti bozar mı gibi sorular sonradan ortaya çıkmış ve ihtilafa sebep olmuştur. Bu konuda rabbimiz hüküm vermediğine göre kanın abdesti bozmadığı anlayabiliriz. Ayrıca abdesti bozan halleri sorgulamaya da gerek yoktur çünkü maide 6.ayette "namaza kalkınca..." denmesi her namaz için abdest tazelemek gerektiğine vurgu yapar çünkü namaz kılmadan önce abdest uzuvları ıslak veya nemli olmalıdır. Zaten abdestin amacı ibadet öncesinde suyla rahatlayıp arınmaktır bu yüzden her namaz öncesi abdest alınmalıdır.

Bu yazıda islam dininde merak edilen konulardan birisi olan nasıl abdest alınır sorusuna değindik. Gusül abdesti almak hakkındaki yazımızı da okuyabilirsiniz.